“Shkaktojnë kancer, ulin fertilitetin”, zbulohen kimikatet e rrezikshme te leukoplasti
Sipas një raporti të “Environmental Health News”, leukoplastet e markave të ndryshme përmbajnë kimikate shumë të rrezikshme. Bëhet fjalë për kimikatet e quajtura PFAS.
Po çfarë janë ato?
Janë një kompleks i kimikateve sintetike që përdoren në produktet e konsumit prej vitit 1950. Ato përdoren përshembull për të shmangur ngjitjen e ushqimit te paketimi ose për t’i bërë rrobat më rezistente ndaj njollave. Molekulat PFAS kanë një zinxhir atomesh të lidhura të karbonit dhe florit. Për shkak se lidhja karbon-flor është një nga më të fortat, këto kimikate nuk shkatërrohen lehtësisht në mjedis.
Gjenden në mijëra produkte të zakonshme, duke përfshirë paketimin e ushqimit, ngjitësit, tapetet, veshjet, mobiljet, llaku, produktet e pastrimit, shampot apo produkte të tjera kozmetike. Madje edhe te shiu!
Siç shkruajnë mediat e huaja, nga 40 copa leukoplasti që u analizuan në laborator, 65% e tyre përmbanin shenja të kimikateve PFAS. Të emërtuara ndryshe si “kimikatet e përjetshme”, ka rreth 12 mijë lloje të tyre.
Pasojat shëndetësore?
Ekspozimi ndaj këtyre kimikateve, sipas Agjencisë për Mbrojtjen e Mjedisit mund të shkaktojë kancer, ulje të fertilitetit, presion të lartë gjaku te gratë shtatzëna, çrregullim hormonal, kolesterol të lartë, ulje të imunitetit etj. Ndërkohë, Qendra për Kontroll e Parandalim të Sëmundjeve bashkë me Institutin Kombëtar të Shkencave në SHBA thonë se rreth 97% e amerikanëve kanë PFAS në gjakun e tyre.
Vitet e fundit prania e këtyre kimikateve është vënë re edhe tek lentet e syve, tamponët, jastëkët, filli dentar, pelenat, prezervativët dhe sutjenat.
Zakonisht leukoplasti ka dy pjesë përbërse, njëra copë që bie në kontakt direkt me plagën dhe tjetra që është si fletë ngjitëse. Të dyja u testuan dhe në to u gjet sasi shumë e madhe e florit.
Megjithatë niveli i kimikateve ndryshonte nga marka në markë. Përshembull leukoplastet e “CVS Health” dhe “Band-AID” kishin nivelet më të ulëta të florit.
Edhe pse shëndeti ynë vihet në rrezik të madh nga këto kimikate, konsumatori nuk ka shumë zgjidhje në dorë, veçse të mos i përdorë kurrë…
Në 7 shtete si Kaliforni, Kolorado, Maryland, Uashington, Rhode Island, Minesota dhe Connecticut është miratuar ligji për kufizimin ose ndalimin e PFAS në një sërë produktesh konsumi.
Por sërish, ato gjenden kudo. Madje siç thoë një studiues “mijëra vite nga tani ekziston shansi që nëse gërmon të gjendet një shtresë e mirëfilltë flori në tokë.“